Grondbeleid

Grondbeleid

Terug naar navigatie - Grondbeleid

Onder grondbeleid wordt verstaan het gehele instrumentarium dat de gemeente ter beschikking staat om ruimtelijke doelstellingen te realiseren. Het grondbeleid heeft een grote financiële impact. De eventuele baten, maar vooral de financiële risico’s zijn van belang voor de financiële positie van de gemeente. Gelet op deze risico’s is een afzonderlijke paragraaf over het grondbeleid verplicht gesteld.

 

Nota Grondbeleid

In de raadsvergadering van 25 juni 2015 is de nota Grondbeleid 2015 vastgesteld. Doel van deze nota is het actualiseren van en het inzicht bieden in de hoofdlijnen voor het voeren van een samenhangend, strategisch en effectief grondbeleid.

In de nota wordt een beschrijving gegeven van:

  • Het juridisch kader voor het grondbeleid (wetgeving en overheidsbeleid).
  • Het grondbeleid, de keuze tussen actief en facilitair grondbeleid en de samenwerking met derden.
  • De verschillende aspecten die een rol spelen bij de verwerving van grond.
  • Het gronduitgifte- en prijsbeleid.
  • De financiële kaders voor grondexploitatie.

In 2019 is gestart met een inventarisatie en actualisatie van  het huidige gewenste grondbeleid. De verwachting is dat in het najaar 2021 een nieuwe nota zal worden voorgelegd.

De financiële positie

Een financieel uitgangspunt bij grondexploitaties is het realiseren van een sluitende exploitatie, waarin alle kosten voor het realiseren van het openbaar gebied worden verhaald in de grondopbrengst inclusief een bijdrage in de infrastructuur in de ruimste zin van het woord.

 

Financiele positie per complex per 01 januari 2021
Complex boekwaarde* m2 nog te verwacht verwachte
1-1-2021 verkopen resultaat einddatum
Nooitgedacht € 5.592.021 66.291 € 354.650 2025
Bloemakkers € 1.118.744 16.728 € 92.095 2023
Eext noord oost € -43.855 0 € 21.033 2021
SWS Oostermoer € 159.265 2.443 € 3.488 2022
Gasteren € -96.487 0 € 61.722 2021
Totaal € 6.729.688 85.462 € 532.988
*Boekwaarde = gemaakte kosten -/- gerealiseerde opbrengsten

Van de complexen worden bij de najaarsbijstellingen en de jaarrekening afzonderlijke voortgangsrapportages opgenomen.

De Kavels in Gasteren en Eext zijn inmiddels allemaal uitgegeven. Deze exploitaties zullen nog in 2021 worden afgesloten. Op de voormalige schoollocatie in Gieterveen wordt inmiddels gebouwd. Alle kavels zijn verkocht of in optie gegeven. Binnen het woonplan Nooitgedacht zijn nog voldoende mogelijkheden. Diverse gevarieerde kavels worden aangeboden of ontwikkeld. Deelgebied de Es zal in 2021 verder worden verkaveld. Samen met een architecten wordt het ontwikkelingsplan verder uitgewerkt. In Anloo worden al enige tijd, samen met dorpsbelangen Anloo, de mogelijkheden onderzocht voor nieuwbouw aan de Raatakkers 2e fase.
De bedrijfskavels op Bloemakkers zijn grotendeels verkocht en op een aantal kavels wordt inmiddels gebouwd. Er zijn nog enkele kavels zijn beschikbaar. De vraag naar en mogelijkheden voor nieuwe bedrijfskavels wordt de komende periode verder verkend.

Algemene reserve grondbedrijf en weerstandsvermogen

Verliezen kunnen het gevolg zijn van twee soorten risico’s:

  • voorzienbare (exploitatie) risico’s;
  • onvoorzienbare of algemene (conjuncturele of markt) risico’s.

De voorzienbare risico’s blijken uit de jaarlijkse toelichtingen op de bouwrekeningen. Ook voor onvoorzienbare risico’s, ontstaan door negatieve conjuncturele ontwikkelingen en/of rentestijging, dient een algemene reserve grondbedrijf in stand te worden gehouden. Het bepalen van de noodzakelijke omvang van de algemene reserve grondbedrijf is niet eenvoudig, omdat de omvang afhangt van onzekere factoren als marktontwikkelingen, de rentestand en de verwachte resultaten.
Geconcludeerd kan worden dat, mede op basis van de boekwaarden, de grootste risico’s betrekking hebben op de complexen Nooitgedacht en Bloemakkers.
De beoordeling of er voldoende reserves zijn om de risico’s te kunnen opvangen is lastig. We trachten hieronder een reëel en zo compleet mogelijk beeld te geven.

Weerstandsvermogen conform de nota grondbeleid

In de nota Grondbeleid is de minimale omvang van het weerstandsvermogen ten behoeve van algemene risico’s gesteld op 15% van de positieve boekwaarden, vermeerderd met de nog te maken kosten, het krediet voor strategische aankopen en het verwachte eindresultaat.

Weerstandsvermogen
Positieve boekwaarde onderhanden werk per 01-01-2020 € 6.729.688
Krediet voor strategische aankopen € 422.121
Verwachte nog te maken kosten onderhanden werken € 4.769.849
Verwachte toekomstige negatieve resultaten grondbedrijf € -
Totaal € 11.921.658
Het benodigde weerstandsvermogen bedraagt € 1.788.249 (15%)

Het benodigde weerstandsvermogen bedraagt € 1.788.249 (15% van € 11.921.658).

Risico’s per exploitatie

Naast een beoordeling van het weerstandsvermogen van het totale grondbedrijf is het ook mogelijk om de risico’s per exploitatie in beeld te brengen. Voor de risicoberekening zijn we ervan uitgegaan dat een aantal risico’s zich voor zal doen.

 

De berekende risico’s zijn:

  • De looptijd van de grondexploitatie is (2 jaar) langer dan begroot.
  • De jaarlijkse kostenstijging is (1%) hoger dan begroot
  • De opbrengstinflatie van de grondexploitatie is (1%) lager dan begroot
  • Het rentepercentage over de boekwaarde is (1%) hoger dan begroot.

Risico per exploitatie
Complex Risico
Nooitgedacht € 1.165.366
Bloemakkers € 147.849
Eext noord-oost € -
SWS Oostermoer € 18.336
Gasteren € -
Totaal € 1.331.551

Op basis van de analyse per exploitatie is sprake van een lager risico (€ 1.395.000) dan op basis van de berekening van het benodigd weerstandsvermogen (€ 2.134.000) voor het totale grondbedrijf.

Algemene reserve grondbedrijf

De algemene reserve grondbedrijf  is de afgelopen jaren behoorlijk gegroeid.  Het college heeft daarom in 2020 € 4.000.000 vanuit de reserve grondbedrijf vrij te laten vallen ten gunste van de Vrije Algemene Reserve.  De verwachte hoogte van de reserve grondbedrijf per 1 januari 2022 is € 3.109.755.

Algemene reserve grondbedrijf
saldo per 01-01-2021 3.027.000
mutaties 2021 0
saldo 31-12-2021 3.027.000
verwacht resultaat 2021 (te verwerken in 2022) 3.488
Algemene reserve per 31-12-2021 3.027.000

Conclusie

Het hoogste van de twee berekende risicobedragen is € 1.788.249. Dit is het minimaal benodigde weerstandsvermogen. De algemene reserve grondbedrijf voldoet aan deze eis. Het risicobedrag is ook opgenomen in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing.

Actualiteit

Vennootschapsbelasting (VPB)

Beoordeling Vpb-plicht 
Uit de (voorlopige) berekening  van de fiscalist komt naar voren dat vanaf 2021 waarschijnlijk een bescheiden positief fiscaal resultaat wordt bereikt. Hierover dient vennootschapsbelasting te worden betaald.