Toelichting op de baten en lasten per pijler

Toelichting op de baten en lasten per pijler

Terug naar navigatie - Toelichting op de baten en lasten per pijler

Financiële begroting per pijler toelichting verschillen.

Conform BBV-artikel 19, lid a en b wordt in de toelichting overzicht lasten en baten per programma, het gerealiseerde bedrag van het vorig begrotingsjaar, het geraamde bedrag van het vorig begrotingsjaar na wijziging en het geraamde bedrag van het begrotingsjaar opgenomen. In geval van aanmerkelijk verschil met de raming, respectievelijk de realisatie, van het vorig, respectievelijk voor vorig, begrotingsjaar worden deze verschillen toegelicht.

Pijler 1. Bestuur en Samen doen

Terug naar navigatie - Pijler 1. Bestuur en Samen doen

.

Bedragen x €1.000
Exploitatie Rekening 2023 Begroting 2024 incl. wijz. Primitieve begroting 2025
Lasten
0.1 Bestuur 1.642 1.945 1.789
0.2 Burgerzaken 805 893 937
0.4 Overhead 0 58 0
1.1 Crisisbeheersing en brandweer 1.877 2.002 2.007
1.2 Openbare orde en veiligheid 491 451 467
6.1 Samenkracht en burgerparticipatie 8.050 10.739 879
8.1 Ruimte en leefomgeving 37 0 0
Totaal Lasten 12.902 16.088 6.080
Baten
0.1 Bestuur 0 0 0
0.2 Burgerzaken 371 399 399
1.1 Crisisbeheersing en brandweer 0 5 5
1.2 Openbare orde en veiligheid 1 9 9
6.1 Samenkracht en burgerparticipatie 9.440 10.701 885
8.1 Ruimte en leefomgeving 37 0 0
Totaal Baten 9.849 11.113 1.298
Onttrekkingen
0.10 Mutaties reserves 2.355 157 18
Stortingen
0.10 Mutaties reserves 3.063 0 0

Toelichting pijler 1

Terug naar navigatie - Toelichting pijler 1

Het verschil ten opzichte van 2024 wordt veroorzaakt door stijgingen van de salarissen en mutaties en afschrijving. Daarnaast is sprake van incidenteel vervallen ramingen voor Omgevingsvisie, de Wet Open Overheid en de opvang van vluchtelingen en ontheemden.

Pijler 2. Samen Leven

Terug naar navigatie - Pijler 2. Samen Leven
Bedragen x €1.000
Exploitatie Rekening 2023 Begroting 2024 incl. wijz. Primitieve begroting 2025
Lasten
1.2 Openbare orde en veiligheid 7 19 19
4.1 Openbaar basisonderwijs 44 39 42
4.2 Onderwijshuisvesting 81 80 35
4.3 Onderwijsbeleid en leerlingzaken 1.232 1.404 1.219
5.3 Cultuurpresentatie, cultuurproductie en cultuurparticipatie 353 368 302
5.6 Media 661 596 597
6.1 Samenkracht en burgerparticipatie 1.973 3.633 2.937
6.2 Toegang en eerstelijnsvoorzieningen 4.608 5.020 49
6.23 Toegang en eerstelijnsvoorzieningen Integraal 0 0 4.122
6.3 Inkomensregelingen 9.435 8.974 8.679
6.4 WSW en beschut werk 80 82 83
6.5 Arbeidsparticipatie 443 497 489
6.6 Maatwerkvoorzieningen (WMO) 1.787 1.818 0
6.60 Hulpmiddelen en diensten (WMO) 0 0 1.731
6.71 Maatwerkdienstverlening 18+ 2 0 0
6.711 Huishoudelijke hulp (WMO) 0 0 1.671
6.712 Begeleiding (WMO) 0 0 2.976
6.71A Hulp bij het huishouden (WMO) 2.570 1.841 0
6.71B Begeleiding (WMO) 1.936 3.320 0
6.71C Dagbesteding (WMO) 543 50 0
6.72A Jeugdhulp begeleiding 2.224 155 149
6.72B Jeugdhulp behandeling 1.708 3.170 0
6.72C Jeugdhulp dagbesteding 550 544 0
6.73A Pleegzorg 1.023 112 0
6.73C Jeugdhulp met verblijf overig 256 292 0
6.74A Jeugdhulp behandeling GGZ zonder verblijf 136 0 0
6.74B Jeugdhulp crisis/LTA/GGZ-verblijf 360 45 0
6.74C Gesloten plaatsing 29 277 0
6.751 Jeugdhulp ambulant lokaal 0 0 2.674
6.761 Jeugdhulp met verblijf lokaal 0 0 836
6.762 Jeugdhulp met verblijf regionaal 0 0 389
6.763 Jeugdhulp met verblijf landelijk 0 0 45
6.791 PGB WMO 0 0 443
6.792 PGB Jeugd 0 0 512
6.821 Jeugdbescherming 0 0 240
6.822 Jeugdreclassering 0 0 122
6.82A Jeugdbescherming 269 240 0
6.82B Jeugdreclassering 20 122 0
6.91 Coƶrdinatie en beleid WMO 0 0 258
6.92 Coƶrdinatie en beleid Jeugd 0 0 272
7.1 Volksgezondheid 1.318 1.884 1.551
Totaal Lasten 33.646 34.582 32.442
Baten
4.2 Onderwijshuisvesting 2 20 20
4.3 Onderwijsbeleid en leerlingzaken 259 342 179
5.3 Cultuurpresentatie, cultuurproductie en cultuurparticipatie 10 16 16
5.6 Media 127 25 25
6.1 Samenkracht en burgerparticipatie 339 982 425
6.2 Toegang en eerstelijnsvoorzieningen 440 150 0
6.3 Inkomensregelingen 5.324 5.512 5.453
6.5 Arbeidsparticipatie 0 10 10
6.6 Maatwerkvoorzieningen (WMO) 206 137 0
6.60 Hulpmiddelen en diensten (WMO) 0 0 13
6.711 Huishoudelijke hulp (WMO) 0 0 124
6.72A Jeugdhulp begeleiding 0 0 0
6.81A Beschermd wonen (WMO) 1.940 7 0
7.1 Volksgezondheid 97 108 112
Totaal Baten 8.744 7.308 6.376
Onttrekkingen
0.10 Mutaties reserves 444 972 34
Stortingen
0.10 Mutaties reserves 385 19 19

Toelichting pijler 2

Terug naar navigatie - Toelichting pijler 2

Het verschil t.o.v. 2024 betreft o.a. vervallen incidentele ramingen voor energie- en armoedebeleid, energietoeslag, preventie en versterking voorliggend veld en kosten voor opvang van vluchtelingen. Daarnaast is sprake van een stijging van de salariskosten.

Pijler 3. Duurzaamheid en Economie

Terug naar navigatie - Pijler 3. Duurzaamheid en Economie
Bedragen x €1.000
Exploitatie Rekening 2023 Begroting 2024 incl. wijz. Primitieve begroting 2025
Lasten
3.1 Economische ontwikkeling 173 428 50
3.2 Fysieke bedrijfsinfrastructuur 109 124 127
3.3 Bedrijvenloket en bedrijfsregelingen 6 5 5
3.4 Economische promotie 405 281 246
5.3 Cultuurpresentatie, cultuurproductie en cultuurparticipatie 0 80 0
5.7 Openbaar groen en (openlucht) recreatie 621 807 1.206
7.4 Milieubeheer 409 3.701 183
Totaal Lasten 1.723 5.426 1.818
Baten
3.2 Fysieke bedrijfsinfrastructuur 65 28 0
3.3 Bedrijvenloket en bedrijfsregelingen 10 16 16
3.4 Economische promotie 2.353 2.140 2.095
5.7 Openbaar groen en (openlucht) recreatie 24 0 532
7.4 Milieubeheer 129 3.075 532
Totaal Baten 2.581 5.260 3.175
Onttrekkingen
0.10 Mutaties reserves 1.048 1.469 0
Stortingen
0.10 Mutaties reserves 532 0 0

Pijler 4. Voorzieningen, leefbaarheid en wonen

Terug naar navigatie - Pijler 4. Voorzieningen, leefbaarheid en wonen
Bedragen x €1.000
Exploitatie Rekening 2023 Begroting 2024 incl. wijz. Primitieve begroting 2025
Lasten
2.1 Verkeer en vervoer 3.350 4.437 4.259
2.2 Parkeren 0 5 5
2.5 Openbaar vervoer 0 6 6
4.2 Onderwijshuisvesting 646 1.420 845
5.1 Sportbeleid en activering 324 331 306
5.2 Sportaccommodaties 2.015 2.026 2.036
5.3 Cultuurpresentatie, cultuurproductie en cultuurparticipatie 80 80 79
5.5 Cultureel erfgoed 213 397 206
5.7 Openbaar groen en (openlucht) recreatie 4.291 4.499 4.755
6.1 Samenkracht en burgerparticipatie 569 1.461 614
7.2 Riolering 1.503 1.659 1.784
7.3 Afval 2.531 2.549 2.513
7.4 Milieubeheer 1.213 1.519 1.423
7.5 Begraafplaatsen en crematoria 485 466 470
8.1 Ruimte en leefomgeving 1.560 2.175 1.201
8.2 Grondexploitatie (niet-bedrijventerreinen) 2.008 2.872 2.594
8.3 Wonen en bouwen 1.830 2.259 1.131
Totaal Lasten 22.618 28.161 24.227
Baten
2.1 Verkeer en vervoer 95 58 32
5.1 Sportbeleid en activering 319 289 269
5.2 Sportaccommodaties 389 424 424
5.5 Cultureel erfgoed 27 28 28
5.7 Openbaar groen en (openlucht) recreatie 60 49 24
6.1 Samenkracht en burgerparticipatie 151 189 189
7.2 Riolering 2.173 2.244 2.377
7.3 Afval 3.155 3.291 3.241
7.4 Milieubeheer 75 60 0
7.5 Begraafplaatsen en crematoria 103 100 100
8.1 Ruimte en leefomgeving 259 218 218
8.2 Grondexploitatie (niet-bedrijventerreinen) 2.806 2.902 2.622
8.3 Wonen en bouwen 1.281 1.162 512
Totaal Baten 10.894 11.015 10.036
Onttrekkingen
0.10 Mutaties reserves 3.617 1.667 101
Stortingen
0.10 Mutaties reserves 3.101 0 0

Toelichting pijler 4

Terug naar navigatie - Toelichting pijler 4

Het verschil ten opzichte van 2024 wordt met name veroorzaakt door vervallen incidentele ramingen voor, omgevingswet, aanpassingen in de openbare ruimte, huisvesting en dorpshuizen. Daarnaast is sprake van een stijging van de salariskosten, rentetoerekening en hogere doorberekening in de opbrengsten van riool- en afvalstoffenheffing en overige interne verrekeningen.

Pijler 5. Middelen en ondersteuning

Terug naar navigatie - Pijler 5. Middelen en ondersteuning
Bedragen x €1.000
Exploitatie Rekening 2023 Begroting 2024 incl. wijz. Primitieve begroting 2025
Lasten
0.3 Beheer overige gebouwen en gronden 643 476 489
0.4 Overhead 12.233 12.106 10.148
0.5 Treasury -393 -485 -112
0.61 OZB woningen 127 135 143
0.62 OZB niet-woningen 40 42 46
0.64 Belastingen overig 2.886 2.658 2.777
0.7 Algemene uitkeringen en overige uitkeringen gemeentefonds 43 45 0
0.8 Overige baten en lasten 393 346 443
0.9 Vennootschapsbelasting (VpB) 93 26 26
Totaal Lasten 16.066 15.350 13.960
Baten
0.3 Beheer overige gebouwen en gronden 262 54 54
0.4 Overhead 688 396 401
0.5 Treasury 466 187 257
0.61 OZB woningen 4.575 3.737 3.737
0.62 OZB niet-woningen 332 1.253 1.253
0.64 Belastingen overig 2.445 2.360 2.360
0.7 Algemene uitkeringen en overige uitkeringen gemeentefonds 47.593 49.260 49.154
0.8 Overige baten en lasten 330 283 285
Totaal Baten 56.692 57.530 57.501
Onttrekkingen
0.10 Mutaties reserves 4.751 3.387 6
Stortingen
0.10 Mutaties reserves 4.643 254 0
0.11 Resultaat van de rekening van baten en lasten 2.296 0 0
Totaal Stortingen 6.939 254 0

Toelichting pijler 5

Terug naar navigatie - Toelichting pijler 5

Het verschil t.o.v. 2024 wordt o.a. veroorzaakt door mutaties van incidentele ramingen m.b.t. stelposten salarisbudget, onderuitputting rente en afschrijving, mutaties Algemene Uitkering,  vervallen bijdragen vanuit de VAR en budgettair neutrale verrekeningen met andere pijlers.

Incidentele baten en lasten

Terug naar navigatie - Incidentele baten en lasten

Incidentele baten en lasten

Bij het opstellen van de begroting worden ramingen structureel of incidenteel opgenomen. Structureel zijn de ramingen die jaarlijks voorkomen. Bij het incidenteel opnemen gaat het om 'eenmalige zaken',  dan wel geldstromen waarvan de intentie is dat deze binnen een beperkt aantal jaren eindig zijn.  

In onderstaande tabel zijn de incidentele ramingen op de pijlers binnen de exploitatie opgenomen over de jaren 2025 tot en met 2028. De bedragen in de kolom 2025 zijn de voorstellen ter afweging in 2025, zoals opgenomen in de eerste begrotingswijziging 2025.

Voor een uitgebreide toelichting op de hieronder genoemde onderdelen van incidentele baten en lasten wordt verwezen naar het onderdeel hoofdlijnen.

Pijler Omschrijving 2025 2026 2027 2028 totaal
Lasten
Ambities incidenteel
Nieuwe ambities
1 Tijdelijke uitbreiding griffie -20.000 -20.000 -40.000
1 Budget initiatieven 80 jaar vrijheid -30.000 -30.000
1 Gemeenteraadsverkiezingen -20.000 -20.000
1 Dienstverlening -90.000 -60.000 -150.000
1 Nij Begun x 0
2 Onafhankelijke cliƫntondersteuning -25.000 -25.000
2 Hervormingsagenda jeugd -300.000 -300.000
2 Armoedebeleid; preventie, informatiecampagne en samenwerking -25.000 -25.000 -50.000
3 Energiemanagement systeem in de wijk pm 0
3 Toekomstbestendige bedrijventerreinen -40.000 -40.000 -40.000 -120.000
4 Verkenning nieuwbouw school/dorpshuis Gasselte en cultuuraccommodatie Gieten -100.000 -100.000 -200.000
4 Bijdrage verbouw dorpshuis Ekehaar -500.000 -500.000
4 Uitvoering progammaplan woningbouw 2024-2025 x x 0
4 Opstellen Natuurwaardenkaart voor beschermde soorten -100.000 -100.000
4 Realisatie tijdelijke flexwoningen pm 0
4 Werkbudget uitvoering gebiedsprogramma's pm 0
Ambities uit fmp begroting 2024
0
2 Faciliteren informele ondersteuning in dorpen -100.000 -100.000 -200.000
3 Nieuwe koersnota economie en vrijetijdseconomie -80.000 -80.000
4 Opstellen omgevingsvisie -75.000 -75.000
4 Aanbrengen graskeien pm pm pm 0
4 Budget uitvoering Cultuurnota -50.000 -50.000
4 Aanvullende financiƫn project DAF (ICO cultuureducatie) -5.500 -5.500
5 Informatiebeleidsplan -100.000 -55.000 -155.000
5 Restauratie werkzaamheden archief -40.000 -40.000
5 Inventariseren semi-statisch archief -100.000 -100.000
Totaal ambities incidenteel -1.801.000 -400.000 -40.000 0 -2.241.000
Gemeentefonds
5 Wet Open Overheid -59.000 -59.000
Totaal gemeentefonds -59.000 0 0 0 -59.000
Totaal lasten -1.860.000 -400.000 -40.000 0 -2.300.000
Baten
Gemeentefonds
5 Wet Open Overheid 59.000 59.000
Totaal gemeentefonds 59.000 0 0 0 59.000
Mutaties reserves
5 Bijdrage uit de Vrije Algemene Reserve (VAR) 0
Totaal mutaties reserves 0 0 0 0 0
Totaal baten 59.000 0 0 0 59.000
Totaal lasten - totaal baten -1.801.000 -400.000 -40.000 0 -2.241.000