Geachte leden van de raad,
Hierbij bieden wij u de eerste begroting in de nieuwe college- en raadsperiode aan.
Het is voor iedereen duidelijk dat er veel aan de hand is in de wereld. Dat heeft ook effecten in Aa en Hunze. Het is daarmee ook een onzekere tijd, voor onze inwoners, ondernemers, verenigingen en dorpshuizen, maar ook voor de gemeente. Het kabinet heeft allerlei maatregelen in het vooruitzicht gesteld om de negatieve effecten van de stijgende inflatie en de hoge energieprijzen te temperen. Hoe dit er precies uit komt te zien is echter nu nog niet helder. Als college hebben wij ervoor gekozen om de maatregelen van het Rijk even af te wachten en daarna de effecten ervan voor o.a. inwoners, ondernemers, verenigingen, dorpshuizen en de gemeente op een rij te zetten. Dan wordt ook duidelijk waar mogelijkerwijs een rol voor de gemeente is weggelegd om iets extra’s te doen. Wij komen hier in december in de Najaarsnota bij uw raad op terug. Wel willen wij met uw raad afspreken dat wanneer zich in de tussentijd acute problemen voordoen wij de helpende hand kunnen toesteken. De Vrije Algemene Reserve geeft hiervoor voldoende ruimte.
Begrotingsresultaat
Bij het vaststellen van de Sturingsmonitor 2022 heeft uw raad wensen en kaders meegeven voor het opstellen van de begroting 2023. De vastgestelde financiële uitgangspunten kunt u nalezen in het hoofdstuk Hoofdlijnen. De begroting is volgens deze kaders opgesteld.
De begroting 2023 laat een positief resultaat zien van € 223.000. Ook de Vrije Algemene Reserve (VAR) blijft in 2023 ruim boven de ondergrens van € 3 miljoen. De solide financiële positie van de gemeente blijft hiermee behouden. De meerjarenbegroting 2023 - 2026 sluit niet voor alle jaren. Dit komt door fluctuaties in het gemeentefonds
Uit de onlangs verschenen septembercirculaire 2022 komt een veel positiever beeld. Met name in 2026 komt er extra geld beschikbaar vanuit het Rijk. Dit betekent dat de meerjarenbegroting voor alle jaren een positief saldo laat zien. Voor meer informatie wordt verwezen naar de raadsbrief hierover.
Ambities
Samen met de inwoners zorgen wij ervoor dat Aa en Hunze een prachtige plattelandsgemeente blijft. Deze ambitie heeft het nieuwe college uitgesproken voor de komende periode in het coalitieakkoord 'Samen verder aan de slag'. Op basis van dit akkoord zijn de activiteiten in deze begroting tot stand gekomen.
De spanningen in de wereld leiden ook op gemeentelijk niveau tot uitdagingen. Zo zien wij dat de prijzen van materialen stijgen door inflatie. Dit heeft invloed op de kosten die wij maken. De leefbaarheid in onze gemeente blijft voorop staan. Wij blijven zorgen voor goede voorzieningen zoals fietsverbindingen, goed onderhouden groen en wegen, adequate afvalverwerking, toegankelijke zorg en bibliotheken. Wij zien echter wel dat de kosten die wij hiervoor maken stijgen.
Een andere zorgelijke ontwikkeling zijn de stijgende energieprijzen. De duurzaamheidsopgave die wij als gemeente hebben wordt hiermee nog belangrijker. Komend jaar gaan wij dan ook verder inzetten op voorlichting over verduurzaming, isolatie en besparing en willen wij energiearmoede voorkomen.
Inwoners met een vraag of probleem kunnen bij de gemeente terecht. De toegang is dichtbij en zo eenvoudig mogelijk.
Daarnaast willen wij ervoor zorgen dat iedereen die dat wil in onze gemeente kan wonen. De komende jaren zetten wij stevig in op woningbouw. In 2030 willen wij dat er minimaal 400 extra woningen zijn gerealiseerd. In 2023 vertalen wij de concrete woningbehoefte in uitvoeringsplannen, zodat wij woningen kunnen bouwen die voldoen aan de behoefte van onze inwoners.
Wij blijven ook de economie ondersteunen. Hierbij richten wij ons op het ontwikkelen van aantrekkelijke bedrijventerreinen voor ondernemers, levendig winkelaanbod en toerisme. Denk hierbij ook aan de ontwikkeling van het gebied rondom het Gasselterveld.
Een belangrijk speerpunt is om de inwoners zo vroeg mogelijk te betrekken in processen in hun eigen woon- en/of leefomgeving. Belangrijk is ook het betrekken van de jongeren. Dit kunnen we nu ook al doen door het inschakelen van de jongerenraad.
Als gemeente is het steeds lastiger om in te spelen op nieuwe taken vanuit het Rijk. Denk bijvoorbeeld aan de Wet Open Overheid en het opvangen van vluchtelingen en statushouders. Naast deze nieuwe taken hebben wij eigen ambities ten aanzien van onder andere de woningbouwopgave, ruimtelijk beleid, openbare ruimte, uitvoering van het nieuwe afvalbeleid, op duurzaamheid en de verbetering van de dienstverlening. In de begroting zijn middelen opgenomen voor extra capaciteit om de nieuwe taken en ambities waar te kunnen maken.
Als gemeente nemen wij onze verantwoordelijkheid in de opvang van Oekraïners en vluchtelingen. In Papenvoort is een langdurige opvang gerealiseerd voor Oekraïense vluchtelingen met kinderopvang en een school. Op dit moment zijn wij bezig om de tijdelijke crisisnoodopvang voor vluchtelingen te organiseren. Hiermee dragen ook wij een steentje bij om de druk op Ter Apel te verlichten. De kosten worden door het Rijk vergoed.
Komend jaar is het 25-jarig jubileum van de gemeente. Een mooi moment om samen met al onze inwoners iets te organiseren en op zoek te gaan naar wat Aa en Hunze zo bijzonder maakt. Want samen zorgen wij voor een sterkere, leefbaardere, duurzamere en vitalere gemeente.
Slotwoord
De komende jaren zijn er grote uitdagingen op het gebied van wonen, bestaanszekerheid, duurzaamheid, zorg, recreatie en leefbaarheid. Samen met onze inwoners, ondernemers, dorpshuizen en verenigingen gaan wij deze uitdaging aan en maken Aa en Hunze elke dag een beetje mooier.
Wij vertrouwen erop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd.
Hoogachtend,
Het college van de gemeente Aa en Hunze
de heer R.L.H. Schoonderbeek de heer A.W. Hiemstra
secretaris burgemeester