Vooruitblik 2022

Het hoofdstuk 'Vooruitblik 2022' is het eerste onderdeel van de kadernota. Er wordt vooruitgekeken naar 2022.
Per pijler is op hoofdlijnen weergegeven waar we eind 2022 willen staan en wat we gerealiseerd willen hebben in relatie tot de gestelde doelen in de begroting van 2021. 

De ambitie binnen de pijler Bestuur en Participatie is dat Aa en Hunze sterk, vitaal en veilig is. Samen met de inwoners zorgen we ervoor dat dit zo blijft en dat Aa en Hunze zo mogelijk nog sterker, vitaler en veiliger wordt.

Een sterk Aa en Hunze
We benutten onze eigen kracht en de kracht van de regio. Vanuit de netwerken van de RegioDeal en de P10 zetten we, op basis van onze lobby-agenda, in op het voeren van een actieve en effectieve lobby die ons ondersteunt in het realiseren van onze ambities. Samen met de provincie Drenthe en vijf andere gemeenten nemen we deel aan de RegioDeal. Door in te zetten op het versterken van de brede welvaart in dit gebied, benutten we de potentie en de kansen die deze regio biedt.

Inzetten op gemeentelijke dienstverlening
We blijven investeren in passende fysieke en digitale dienstverlening om zo onze inwoners goed te informeren en te betrekken bij het gemeentelijke beleid. Dat betekent dat de gemeente goed bereikbaar is en dat de dienstverlening van kwaliteit is. Dat doen we door de inzet van onze website en social mediakanalen te optimaliseren en de zichtbaarheid van de gemeenteraadspagina te vergroten.

Het toetsen van initiatieven
We toetsen of initiatieven maatschappelijk relevant zijn en bijdragen aan de maatschappelijke effecten die we als gemeente willen bereiken. We denken actief mee met inwoners over initiatieven en vraagstukken en denken daarbij in mogelijkheden (ja, tenzij).

In verbinding met onze inwoners
We horen, informeren en betrekken onze inwoners bij gemeentelijke vraagstukken, waarbij we de lijn van de andere manieren van werken en besturen voortzetten. Het experimenteren met vernieuwende vormen van participatie en informatie sluiten hierop aan. Daarbij richten we ons op het verankeren van het participatieproces in beheer en beleid en de uitvoering van de pilot van de gemeenteraad om processtappen uit te werken op basis waarvan maatschappelijke effecten worden geformuleerd. We blijven in verbinding met onze inwoners. Hun input is van grote waarde voor ons werk en helpt bij het handen en voeten geven van de andere manier van werken en besturen.

Samen werken aan een veilig Aa en Hunze
We zorgen samen met (externe) partners en inwoners voor een veilige omgeving. Als gemeente zijn we transparant in beleid en uitvoering rondom handhaving en preventie en laten we zien wat we doen en waarom we dat doen. Hiermee bereiken we dat inwoners de ruimte ervaren om melding te doen van onveilige en ongewenste situaties. Signalen vanuit inwoners (subjectief én objectief) worden serieus genomen. Als gemeente zijn we in staat soepel en effectief in te spelen op crisissituaties.

Een integrale aanpak van complexe zaken
Bij complexe zaken gaat het om zaken waarbij meerdere zorg- en veiligheidsinstanties betrokken zijn. De vraagstukken hebben op enige manier een negatieve invloed op (een deel van) de samenleving. Als gemeente zoeken we in samenwerking met interne en externe partijen naar een oplossing die voor zowel voor het individu als de samenleving het beste is. Hierbij staat het voorkomen van een escalatie centraal. Uitgangspunt is het vroegtijdig signaleren en handelen, en tijdig communiceren. Kanttekening is dat complexe zaken zich niet laten leiden. Elke casus staat op zich en verschilt als het gaat om inhoud, doorlooptijd ed. Van de casussen worden leerpunten opgepakt en indien nodig vertaald in aangepast verbeterd beleid of werkwijzen.

Gemeenteraadsverkiezingen in 2022
Op 16 maart 2022 zijn de gemeenteraadsverkiezingen: het moment waarop onze inwoners bepalen hoe het politieke landschap in Aa en Hunze er uit gaat zien. In aansluiting op deze verkiezingen leggen de coalitiepartijen de doelen voor de periode 2022-2026 vast in een coalitieakkoord. Aan het begin van de nieuwe raadsperiode bespreekt de gemeenteraad zijn (vernieuwde) werkafspraken. Nieuwe raadsleden starten hun raadswerk met een inwerkprogramma over hun nieuwe rol. Als gemeente zijn we verantwoordelijk voor een zorgvuldig en veilig verloop van de verkiezingen. De coronamaatregelen zorgen mogelijk ook in de organisatie van de gemeenteraadsverkiezingen nog voor extra werk.

Nieuwe Strategische Toekomstvisie
Sinds 2009 werken we in Aa en Hunze met een strategische toekomstvisie waarin we onze lange termijn visie hebben opgenomen. Deze visie is een handig kompas gebleken bij beleidsbepaling en besluitvorming. Ook
extern heeft de visie haar nut bewezen in samenwerking met onze inwoners, ondernemers, verenigingen en andere overheden. In 2022 gaan we een nieuwe strategische toekomstvisie maken met een scope van 10 jaar.

Inwoners kunnen volop meedoen
Onze centrale ambitie is dat inwoners zo lang mogelijk op eigen kracht en naar tevredenheid kunnen meedoen in de samenleving. Dit door vroegtijdig problemen te signaleren, te investeren in preventie en aan te sluiten bij de vraag van de inwoner. We werken vanuit het gedachtegoed van Positieve Gezondheid, waarbij het gaat om een bredere kijk op gezondheid. Tegelijkertijd willen we grip krijgen op de uitgaven voor de uitvoering van de Wmo en Jeugdwet.

Voorkomen is beter dan genezen
Door in te zetten op preventie- en vroegsignalering kunnen we erger voorkomen. Kinderen en jongeren krijgen de kans zich zo goed mogelijk te ontwikkelen. Zo is het programma Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) erop gericht dreigende ontwikkelingsachterstanden te voorkomen. Schoolmaatschappelijk werkers kunnen snel inspelen op problemen van kinderen en jongeren, waardoor gespecialiseerde zorg vaak niet nodig is. We willen dat jeugdigen gezond kunnen opgroeien. Door het sporten te stimuleren en een gezonde leefstijl te bevorderen.

We vinden het belangrijk dat onze inwoners zoveel mogelijk eigen regie kunnen voeren en mee kunnen doen. Wanneer dat lastig is, bieden wij ondersteuning. Door bijvoorbeeld schulden vroegtijdig te signaleren, willen we armoede voorkomen en bestrijden. Voor (kwetsbare) ouderen zijn er huiskamers waar zij met hulp van vrijwilligers, aan activiteiten kunnen deelnemen.

Inwoners die moeite hebben een baan te vinden, krijgen ondersteuning. Bijvoorbeeld door taalcursussen voor laaggeletterden en inburgeraars, of een beschutte werkplek bieden wanneer een ‘gewone’ baan niet mogelijk is.

De toegankelijkheid van onze gebouwen en openbare ruimte willen we vergroten. Ervaringsdeskundigen adviseren ons bij het wegnemen van deze blinde vlekken.

Goede samenwerking
Voor een juiste ondersteuning van inwoners is het van groot belang dat de verschillende organisaties goed samenwerken en afstemmen over rollen en taken.
Attenta en Impuls vervullen hierin een sleutelrol, omdat zij gebiedsgericht werken. Dit vergemakkelijkt de samenwerking met bijvoorbeeld de huisartsenpraktijken, het onderwijs en de dorpsinitiatieven.?

Grip op uitgaven Jeugd en Wmo
De uitgaven Wmo en Jeugd passen binnen de gemeentelijke begroting. We hebben een monitor sociaal domein ontwikkeld, waardoor we goed inzicht krijgen in de effecten van ons beleid en gerichter kunnen (bij)sturen. Hiervoor werken we nauw samen met Attenta en Impuls. Het tekort op de Jeugdzorg zal afnemen door alle maatregelen die we treffen. Ten aanzien van de uitgaven Wmo streven we naar stabilisatie van de uitgaven. Onze invloed op ontwikkelingen die leiden tot kostenstijging, zoals het abonnementstarief en demografische ontwikkelingen, is beperkt.

Economische koersnota
De gemeente wil een rol spelen als aanjager en ondersteuner. Hiervoor is een gunstig ondernemersklimaat noodzakelijk. Dit doen we door middel van een excellente dienstverlening en het bieden van voldoende ruimte voor ondernemerschap. Daarom wordt de economische koersnota vertaald in een uitvoeringsagenda, die ieder jaar eenvoudig kan worden bijgesteld en geëvalueerd. De economische koersnota leidt tot een toekomstgerichte en sterke lokale economie. De vier meest in het oog springende pijlers zijn: De recreatieve & toeristische sector, MKB & industrie, veeteelt & akkerbouw en dienstverlening & zorg.

Toekomst vakantieparken
De uitvoering van het project Toekomst Vakantieparken heeft in 2021 geleid tot drie parken die het predicaat excellent hebben gekregen. Deze parken krijgen subsidie om te innoveren en te verduurzamen. Andere parken richten zich meer op recreatieve verhuur. Bij een klein aantal parken kan het omzetten van de huidige recreatieve functie leiden tot een wijziging van het bestemmingsplan. De permanente bewoning van recreatiewoningen is fors verminderd door de inzet van handhaving.

Verduurzaming
Duurzaamheid is een integraal onderdeel van al ons gemeentelijk handelen. Duurzaamheid speelt een belangrijke rol bij alles wat we doen.

De Regionale Energie Strategie (RES) en de Warmte Transitie Visie zijn gereed en er wordt een start gemaakt met de uitwerking door in gesprek te gaan met de inwoners en te kijken naar natuurlijke momenten; inwoners blijven actief betrokken bij alle ontwikkelingen. In 2022 blijven we inwoners ondersteunen bij het besparen van energie. Door aan te sluiten op natuurlijke momenten als verkoop, vererving of een verbouwing kunnen woningeigenaren stappen zetten om van het gas af te gaan.

Goede infrastructuur
We hebben goed zicht op de ontbrekende schakels in het fietspadennetwerk. Deze werkzaamheden worden in 2022 verder opgepakt conform de in 2020 uitgevoerde inventarisatie.

De vitaliteit van de recreatieve sector versterken
We zijn een gemeente waar de recreatieve sector sterk is. Dat is ook het gevolg van de uitvoeringsagenda van de economische koersnota. Het Gasselterveld is zo’n recreatieve hotspot. In 2022 is de infrastructuur en parkeervoorziening in het Gasselterveld aangepast en afgestemd op deze recreatieve functie.

De kwaliteit en leefbaarheid van het centrumgebied Gieten verder verbeteren
We gaan verder met de uitvoering van het plan zoals omschreven in de omgevingsvisie Gieten.

De ambitie binnen pijler Voorzieningen, leefbaarheid en wonen is dat we een duurzame gemeente willen zijn, waarin het aantrekkelijk wonen is met goede voorzieningen en behoud van de leefbaarheid.

Behoud en versterking beschermde flora en fauna
We behouden en versterken populaties van beschermde plant- en diersoorten door actief daarvoor de juiste omstandigheden te scheppen. Hierbij richten wij ons op het beheer van terreinen, het leveren van bijdragen aan initiatieven van derden en het implementeren van aanvullende regelgeving. In 2022 geven we uitvoering aan het in 2021 opgestelde gemeentelijk beleid m.b.t. waardevolle en beschermde flora en fauna, passend binnen het streven naar biodiversiteit in Aa en Hunze. Het gemeentelijk beleid is geformuleerd binnen de provinciale en landelijke beleidskaders.

Versterking biodiversiteit
We versterken de flora- en faunadiversiteit. Dit doen we door in te blijven zetten op het in eigen beheer (in combinatie met inwonersparticipatie) uitvoeren van ecologisch bermbeheer. Verder bieden we ruimte aan burgerinitiatieven gericht op herstel van insectenpopulaties (waaronder de vlinder- en bijenstand). In 2022 gebruiken we geen chemische bestrijdingsmiddelen bij de reguliere onkruidbestrijding.

Bestrijding schadelijke uitheemse planten
We bestrijden invasieve exoten (planten die van nature niet in Nederland voorkomen, zoals de Japanse duizendknoop) en plagen. We richten ons daarbij op herstel van het biologisch evenwicht. We passen bij voorkeur milieuvriendelijke duurzame methoden toe. We informeren en stimuleren de inwoners ons hierin te volgen bij gebleken succes.

Vergroten leefbaarheid
Een sterke en leefbare samenleving is van belang voor ons allemaal. Inwoners nemen meer het initiatief en zetten zich hiervoor in. De leefbaarheid in de centra van de regiodorpen moet daarom worden behouden en zo mogelijk versterkt. Samen met de inwoners zoeken we naar de best passende oplossingen om de leefbaarheid te vergroten. We stimuleren, faciliteren en initiëren deze initiatieven (o.a. via het Leefbaarheidsfonds).

Goede voorzieningen
Behoud van de bestaande voorzieningen op bestaande locaties is ons uitgangspunt. Onze ambitie is dat in elke kern een ontmoetingsplek behouden blijft, in welke vorm dan ook. In 2022 is De Boerhoorn in Rolde een ontmoetingsplek op sociaal, cultureel, educatief en sportief gebied in combinatie met het gezondheidscentrum.

We dragen zorg voor een goede kwaliteit van de openbare ruimte. We blijven in 2022 vlot en adequaat reageren op relatief kleine wensen van onze inwoners c.q. dorpen op het gebied van aanpassingen in de openbare ruimte.

Met de uitvoering van het nieuwe afvalbeleid willen we de hoeveelheid afval verminderen en de kosten reduceren.

We willen de laadpaalinfrastructuur voor elektrische en hybride auto’s op strategische plekken uitbreiden.

Actueel woonbeleid
Het is onze ambitie om het woonklimaat in onze gemeente nog aantrekkelijker te maken. Met actueel woonbeleid geven we regie en sturing aan een integraal woonbeleid. Met de uitvoering van de nieuwe integrale Woonvisie spelen we in op actuele omstandigheden (demografische ontwikkelingen, veranderde woonvraag, verduurzaming, wonen en zorg). Met de uitvoering van het woningbouwplan Raatakkers voorzien we in de woonbehoefte van Anloo.

We werken van binnen naar buiten
We bevinden ons in een periode waarin de samenleving verandert. Het ooit overzichtelijke speelveld breidt zich steeds verder uit en neemt complexere vormen aan. Inwoners willen meer betrokken zijn bij het oplossen van samenlevingsvraagstukken en starten eigen initiatieven. Dit vraagt van ons dat we meebewegen: van controle naar trefzeker meebewegen. Dat betekent voor ons een andere rol en een andere manier van werken. We zijn als organisatie in staat om participatie op alle treden van de participatietrap vorm te geven zodat we flexibel mee kunnen bewegen met wat inwoners en politiek wensen zonder dat dat betekent dat alle wensen direct worden ingewilligd. Hiervoor ontwikkelen we een participatiestrategie (inclusief evaluatiestructuur).

Bij deze andere wijze van werken hoort ook een andere informatievoorziening en (sturings)instrumentarium (sturing en regie), waar we eveneens in willen blijven investeren de komende jaren. Meer gebaseerd op vertrouwen en beoordeling van resultaten (en minder op controle en op basis van systemen). We investeren in voorzieningen om de informatievoorziening en het besluitvormingsproces te faciliteren en te optimaliseren.

Verbeteren informatievoorziening
Door de steeds snellere (technologische) ontwikkelingen willen we ons informatiebeleidsplan jaarlijks herijken, zodat onze koers en kaders voor de informatievoorziening actueel blijven voor onze dienstverlening en bedrijfsvoering. Ook werken we verder aan de doorontwikkeling van het Planning en Control (sturings)instrumentarium en de aansluiting daarvan op de nieuwe manier van sturen en werken. We zetten in op een toename van de digitaliseringsgraad van de organisatie en het starten met datagedreven werken. Aandachtspunt hierbij is natuurlijk het borgen van de informatieveiligheid en de privacy. We willen voldoen aan de eisen die vanuit de Baseline Informatieveiligheid Overheid (BIO) en vanuit de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) worden gesteld.

Omgevingswet
De Omgevingswet is opgepakt via vier sporen: digitaal stelsel, vertaling wet- en regelgeving, de omgevingsvisie en anders werken. Binnen het nieuwe stelsel werken wij via de opgestelde participatiestrategie (inclusief evaluatiestructuur) die binnen de hele organisatie ook voor andere vormen van participatie kan worden toegepast. Hierin is ruimte voor de specifieke behoeften en ambities van de raad die middels een raadswerkgroep zijn opgehaald.

Een gezonde financiële positie
We zetten in op een begroting die meerjarig structurele en incidentele ruimte heeft om risico’s op te vangen (weerbaar en wendbaar) en om nieuwe initiatieven te kunnen financieren. Onze begroting is realistisch en we hebben een plan van aanpak voor het opvangen van tegenvallers, bijvoorbeeld als gevolg van de herverdeling van het gemeentefonds. Daarnaast voldoen we aan de geldende wet- en regelgeving.