Openbare orde en veiligheid (1.2)
Antidiscriminatie voorziening
Volgens de Wet gemeentelijke antidiscriminatievoorziening (Wga) moeten gemeenten een onafhankelijke antidiscriminatievoorziening (ADV) inrichten. Discriminatie.nl Drenthe vervult deze taak voor onze gemeente. Discriminatie.nl Drenthe is ondergebracht bij CMO STAMM. Discriminatie.nl Drenthe voert voor 11 van de 12 Drentse gemeenten de wettelijke taken uit en ontwikkelt bedrijfsplannen in samenwerking met de aangesloten gemeenten. Het huidige plan loopt tot en met december 2024. Inmiddels hebben we een brief ontvangen waarin de huidige overeenkomst van dienstverlening wordt beëindigd per 1 januari 2025. Met de huidige basisfinanciering van de ADV, kan men niet langer aan de wettelijke eisen voldoen. Daarom is aan de gemeenten gevraagd om de extra bijdrage van het Rijk in te mogen zetten om aan de wettelijke eisen te voldoen. Het betreft een bedrag ad € 3.611,--. Het betreft een budgettair neutrale bijstelling. De inkomst binnen de algemene uitkering (AU) is verwerkt op pijler 5.
Onderwijshuisvesting (4.2)
Voordeel kapitaallasten PWA Eext en OBS Kameleon en tijdelijke huisvesting de Dobbe
De nieuwbouw van beide investeringen is nog niet afgerond waardoor er een incidenteel voordeel ontstaat op de kapitaallasten. Ons afschrijvingsbeleid is dat er werkelijk wordt begonnen met afschrijven in het jaar nadat de investering volledig is afgerond. Het incidenteel voordeel is € 118.150. Dit voordeel wordt toegevoegd aan de post onderwijshuisvesting en dient ter dekking van de tijdelijke huisvesting van OBS de Dobbe.
Onderwijsbeleid en leerlingzaken (4.3)
Verlaging DU voorschoolse voorziening peuters
De decentralisatie-uitkering (DU)voorschoolse voorzieningen peuters moet op basis van de meicirculaire 2024 worden verlaagd van € 66.589 naar € 60.895. Het betreft een budgettair neutrale wijziging. De DU binnen de algemene uitkering en het functionele budget worden met hetzelfde bedrag verlaagd.
Definitieve beschikking onderwijsachterstandenbeleid
De definitieve beschikking van het onderwijsachterstandenbeleid is ontvangen. Er komt dit jaar € 12.000 meer binnen dan begroot. Het betreft een budgettair neutrale wijziging. De specifieke uitkering en het functionele budget worden met hetzelfde bedrag verhoogd.
Media (5.6)
Provinciale bibliotheeksubsidie.
We ontvangen van de provincie Drenthe een subsidie van € 105.673 over 2024 voor de instandhouding van het bibliotheeknetwerk in de gemeente. De subsidie wordt doorbetaald aan de bibliotheek. De bijstelling is daarmee budgettair neutraal.
SPUK Lokale Bibliotheekvoorzieningen
We ontvangen van de rijksoverheid twee specifieke uitkeringen (SPUK’s) voor het verbeteren of doorontwikkelen van bestaande bibliotheekvoorzieningen. Eén voor de bibliotheek Gieten ad € 116.380 en één voor de bibliotheek Gasselternijveen ad € 59.952. De beide SPUK’s gelden voor de jaren 2024 en 2025 en worden in delen doorbetaald aan de bibliotheek. De bijstelling is daarmee budgettair neutraal.
Samenkracht en burgerparticipatie (6.1)
Maatschappelijke begeleiding
Voor de maatschappelijke begeleiding van inburgeringsplichtige asielmigranten ontvangen we een decentralisatie-uitkering (DU). De hoogte is gebaseerd op het aantal inburgeringsplichtigen op peildatum 31 januari 2024. Voor 2024 gaat het om € 11.850. Dit bedrag is budgettair neutraal verwerkt. De inkomst is opgenomen op pijler 5 bij het onderdeel Algemene uitkering en overige uitkeringen gemeentefonds. Impuls heeft de opdracht de maatschappelijke begeleiding te verzorgen. Het budget wordt dan ook ingezet ter dekking van de aan Impuls toegekende subsidie.
Wet Inburgering
Voor de uitvoering van de wet inburgering wordt een SPUK ontvangen. Dit jaar is dit € 536.727. Dit bedrag is bedoeld voor onderwijstrajecten. Dit betreft een budgettair neutrale bijstelling. De geraamde inkomst en de geraamde uitkomst zijn gelijk. Geld dat overblijft moet worden terugbetaald aan het Rijk.
Domein Overstijgende Samenwerking Drenthe
Van het project Domein Overstijgende Samenwerking (DOS) is een incidentele bijdrage ad € 130.000 ontvangen. Zowel in Grolloo als Gasselternijveen zijn deelnemers aan het Drentse project ‘Acht geven op mekare’. Kern van de werkwijze is om zorg over een andere boeg te organiseren. Niet vanuit de verschillende wetten, maar vanuit het perspectief van de inwoner. Met dit geld kan er extra worden in gezet op dorpsondersteuning, waarbij een dorpsondersteuner samen met vrijwilligers/buurtgenoten inwoners in staat stelt zo lang mogelijk thuis te blijven wonen en mee te doen. Hiermee proberen we de duurdere zorg zolang mogelijk uit te stellen. De bijdrage is eind vorig jaar ontvangen en bij de verwerking van de jaarrekening in de VAR gestort. Dit jaar geven we invulling aan deze activiteiten en wordt het bedrag weer opgevoerd.
Inkomensregelingen (6.3)
Bijstandverlening (BUIG)
Het saldo van uitgaven en rijksbijdrage voor bijstandverlening is hoger dan geraamd. Het grootste deel betreft indexering van de uitkeringen en toename van het aantal uitkeringsgerechtigden. De gestegen kosten worden niet volledig gecompenseerd door de hogere rijksbijdrage. De kosten stijgen naar verwachting met € 1.042.000 ten opzichte van de raming, de inkomsten (BUIG budget) stijgen met € 717.000. Dit resulteert in een nadeel van € 325.000.
Uitgaven re-integratie, loonkosten WsW en beschut werk
Het saldo van uitgaven en rijksbijdrage voor re-integratie, WsW oud en beschut werk is hoger dan geraamd. Dit geeft een nadeel van € 10.000.
Bijstandverlening – uitvoeringskosten
Een deel van de geraamde uitvoeringskosten van het Werkplein kunnen worden gedekt uit de extra rijksbijdrage voor de ontwikkeling naar een duurzame infrastructuur van sociaal ontwikkelbedrijven. Hierdoor ontstaan een voordeel van € 95.000.
Compensatiemiddelen bijzondere bijstand/vroegsignalering en alleenverdiener problematiek
Er zijn extra middelen binnen het gemeentefonds beschikbaar gesteld om stapeling van sociale en maatschappelijke problemen als gevolg van de hoge inflatie te voorkomen. Voor onze gemeente gaat dit om een bedrag van € 43.000. Daarnaast ontvangen we extra middelen om financiële ondersteuning te bieden aan huishoudens die als gevolg van de alleenverdienersproblematiek onder het bestaansminimum uitkomen. Hier gaat het om een extra bedrag ad € 12.280. We voegen deze bedragen, in totaal € 55.280, toe aan het budget voor bijzondere bijstand omdat dit budget nu niet toereikend is. Het betreft een budgettair neutrale bijstelling, de hogere inkomst wordt verantwoord op pijler 5 bij de algemene uitkering.
Maatwerkvoorzieningen (WMO) (6.6)
Bijdrage GR Publiek Vervoer
In de raadvergadering van 27 juni j.l. zijn de begrotingen van 2025 van alle gemeenschappelijke regelingen aan de orde geweest. Bij dat agendapunt lag ook een begrotingswijziging van de GR Publiek vervoer. Op basis van deze wijziging stijgt de bijdrage van onze gemeente met € 5.677. Dit is een incidentele bijstelling. De verhoging van de bijdrage is al structureel in de begroting 2025 verwerkt. De stijging wordt veroorzaakt door de stijging van de personeelslasten (CAO) en de voorbereiding van de aanbesteding van het nieuwe vervoerscontract.
Hulp bij het huishouden (6.71a)
WMO Huishoudelijke hulp
Voor hulp bij het huishouden (HH) vanuit de Wmo verwachten we, net als in de afgelopen jaren, een tekort van € 1.2 miljoen voor 2024. Dit is voornamelijk veroorzaakt door een toename van HH-indicaties na de invoering van het abonnementstarief in 2020. Dit heeft een aanzuigende werking. In 2024 zijn er nieuwe contracten met de aanbieders. De indicatie wordt nu in uren weergegeven op basis van een vastgesteld normenkader.
Ook hebben we in 2024 te maken met een CAO-stijging bij aanbieders. Op dit moment hebben we wel te maken met wachtlijsten voor HH. Er worden verschillende oplossingsrichtingen onderzocht, samen met zorgaanbieders en de NMD- gemeenten, om deze wachtlijsten voor HH terug te dringen.
Jeugdzorg
Diverse taakvelden
Binnen de jeugdhulp zien we grote tekorten ontstaan. Binnen jeugdhulp begeleiding en behandeling wordt dit met name veroorzaakt door CAO-stijgingen en overige inflatie. We verwachten hier een tekort van € 350.000. Binnen de algemene uitkering ontvangen we voor het sociaal domein een (relatief geringe) compensatie voor de sterk gestegen kosten. Het gaat voor 2024 om een bedrag ad € 58.000. Het betreft een structurele compensatie. Deze is ook in de begroting 2025 verwerkt. Voorgesteld wordt om deze compensatie toe te voegen aan de budgetten voor jeugdzorg.
Voor jeugdzorg met verblijf verwachten we een tekort van € 990.000. Dit tekort is naast de cao-stijgingen en inflatie te verklaren door casus-specifieke kosten. De casus-specifieke kosten betreffen zogeheten 'uitschieters' – uitzonderlijke casuïstiek waarmee geen rekening gehouden kan worden vanwege hun onvoorspelbaarheid. Er is wel een daling van het aantal cliënten te zien maar daartegenover staat dat de casuïstiek die wél binnenkomt steeds complexer wordt en er intensievere - en daarmee duurdere - jeugdhulptrajecten nodig zijn. Dit sluit aan bij wat we zien in andere Nederlandse gemeenten.
Binnen de oplopende kosten zien we ook nog een voordeel van € 248.053. Een casus van enige tijd geleden is alsnog ondergebracht in de Wet langdurige Zorg zodat we de door ons betaalde zorg terug hebben ontvangen.
Bescherm Wonen (6.81a)
Beschermd wonen
De functie 'beschermd wonen' wordt voor onze gemeente uitgevoerd door centrumgemeente Assen. Voordelen van de centrumgemeente worden via een verdeelsleutel verdeeld over de aangesloten gemeenten. Over 2024 verwacht de gemeente Assen een groot voordeel. Dat voordeel ontstaat met name als gevolg van de overgang van een groot aantal cliënten naar de Wet Langdurige Zorg (WLZ). De ontvangen middelen van het rijk zijn daar (nog) niet voldoende op aangepast. Daarnaast zien we een lichte daling van het aantal overgebleven cliënten. Voor Aa en Hunze wordt het voordeel voorlopig ingeschat op € 1,25 mln. Dat bedrag is nu verwerkt in deze najaarsnota. In de jaarrekening hopen we het definitieve bedrag op te nemen.
Volksgezondheid (7.1)
Bijdrage GGD
Onze bijdrage aan de GGD stijgt met een bedrag ad € 25.582. Dit is het gevolg van de instroom van nieuwe vluchtelingen. Er is extra inzet en versnelling nodig om alle ingeschreven Oekraïense kinderen in zorg te kunnen nemen. Deze extra bijdrage komt ten laste van de rijksmiddelen ten behoeve van de opvang van Oekraïners en is daarmee budgettair neutraal.
Bijdrage Icare
Vanaf 1 januari 2024 zijn de gemeenten verantwoordelijk voor de maternale kinkhoestvaccinatie voor zwangere vrouwen. Deze prik is onderdeel van het Rijksvaccinatieprogramma. Icare voert deze taak voor ons uit. De jaarlijks (structurele) kosten hiervan bedragen € 5.000. Het budget voor Icare wordt hiermee opgehoogd. In de septembercirculaire 2023 zijn hiervoor door het Rijk middelen beschikbaar gesteld. Deze waren hier nog niet voor gereserveerd.
Regiodeal Impuls positieve gezondheid
Vanuit de Regiodeal resteren er nog middelen om het gedachtegoed van positieve gezondheid verder uit te dragen. Dit geld ad € 16.500 willen we inzetten voor workshops, trainingen en intervisiebijeenkomsten voor professionals en vrijwilligers. Er is sprake van een budgettaire neutrale wijziging.
| 2. Zorg | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| (bedragen x € 1.000) | ||||||||||
| Lasten | Baten | |||||||||
| Begroot 2024 | Bijstelling incidenteel | Bijstelling structureel | Totaal 2024 | Begroot 2024 | Bijstelling incidenteel | Bijstelling structureel | Totaal 2024 | |||
| 1.2 | Openbare Orde en veiligheid | 19 | 4 | 22 | ||||||
| 4.1 | Openbaar basisonderwijs | 39 | 39 | |||||||
| 4.2 | Onderwijshuisvesting | 80 | 80 | 20 | 20 | |||||
| 4.3 | Onderwijsbeleid en leerlingenzaken | 1.404 | 6 | 1.410 | 342 | 12 | 354 | |||
| 5.3 | Cultuurpresentatie, cultuurproductie en cultuurparticipatie | 368 | 368 | 16 | 16 | |||||
| 5.6 | Media | 596 | 282 | 878 | 25 | 282 | 307 | |||
| 6.1 | Samenkracht en burgerparticipatie | 3.633 | 679 | 4.311 | 982 | 537 | 1.519 | |||
| 6.2 | Toegang en eerstelijnsvoorziening | 5.020 | 5.020 | 150 | 150 | |||||
| 6.3 | Inkomensregelingen | 8.974 | 1.012 | 9.986 | 5.512 | 717 | 6.229 | |||
| 6.4 | WSW en beschut werk | 82 | 82 | |||||||
| 6.5 | Arbeidsparticipatie | 497 | 497 | 10 | 10 | |||||
| 6.6 | Maatwerkvoorzieningen (WMO) | 1.818 | 6 | 1.824 | 137 | 137 | ||||
| 6.71a | Hulp bij het huishouden (WMO) | 1.841 | 1.200 | 3.041 | ||||||
| 6.71b | Begeleiding (WMO) | 3.320 | 3.320 | |||||||
| 6.71c | Dagbesteding (WMO) | 50 | 50 | |||||||
| 6.72 | Maatwerkdienst- verlening 18- | |||||||||
| 6.72a | Jeugdhulp begeleiding | 155 | 200 | 355 | ||||||
| 6.72b | Jeugdhulp behandeling | 3.170 | 150 | 3.320 | ||||||
| 6.72c | Jeugdhulp dagbesteding | 544 | 544 | |||||||
| 6.73a | Pleegzorg | 112 | 58 | 170 | ||||||
| 6.73b | Gezinsrecht | |||||||||
| 6.73c | Jeugdhulp met verblijf overig | 292 | 990 | 1.282 | ||||||
| 6.74a | Jeugdhulp behandeling GGZ zonder verblijf | |||||||||
| 6.74b | Jeugdhulp crisis/LTA/ GGZ- verblijf | 45 | 45 | 248 | 248 | |||||
| 6.74c | Gesloten plaatsing | 277 | 277 | |||||||
| 6.81a | Beschermd wonen (WMO) | 7 | 1.250 | 1.257 | ||||||
| 6.81b | Maatschappelijke- en vrouwenopvang (WMO) | |||||||||
| 6.82a | Jeugdbescherming | 240 | 240 | |||||||
| 6.82b | Jeugdreclassering | 122 | 122 | |||||||
| 7.1 | Volksgezondheid | 1.884 | 42 | 5 | 1.931 | 108 | 42 | 150 | ||
| Resultaat voor bestemming | 34.582 | 4.629 | 5 | 39.215 | 7.308 | 3.088 | 10.396 | |||
| 2.99 | Bestemming resultaat | 19 | 19 | 972 | 972 | |||||
| Resultaat na bestemming | 34.601 | 4.629 | 5 | 39.234 | 8.281 | 3.088 | 11.369 | |||